Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2014

Προβολή ταινίας "Η ζωή της Αντέλ" στο Αυτόνομο Στέκι


Η ζωή της Αντέλ (Blue is the warmest color)

Στη ταινία αυτή ο σκηνοθέτης μεταμορφώνει μία φαινομενικά απλή ιστορία ερωτικής ενηλικίωσης σε ένα ιδιαίτερο κινηματογραφικό δημιούργημα.

Η κάμερα του αποκαλύπτει με εικαστικό τρόπο τα αισθήματα και συναισθήματα των ηρώων, αλλά και διεισδύει στις πιο σκοτεινές αποχρώσεις των ανθρώπινων σχέσεων.

Παρασκευή 28/2, 20:00, Ζωοδόχου Πηγής και Ισαύρων, Αυτόνομο Στέκι

Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου 2014

Σπέρνοντας Όνειρα (αναδημοσίευση)


του Παναγιώτη Σαϊνατούδη
το βρήκαμε στο Καραβάνι

Είναι φανταστικό!!! Η Ελλάδα είναι μια καταπληκτική χώρα καθώς μπορεί να αναγνωριστεί η σπουδαιότητα του έργου σας. Η τιμή αυτή δεν θα μπορούσε να δοθεί ποτέ στη Γαλλία, δηλαδή ο πρόεδρος της Δημοκρατίας να τιμήσει τον Ντομινίκ Γκουλέτ για το έργο που έχει κάνει το Κοκοπελλί στη Γαλλία ή κάποιο άλλο αντίστοιχο πρόσωπο….»

(επιστολή του προέδρου της οργάνωσης “Terre Humaine”, η οποία εδρεύει στη Γαλλία και στην Ελβετία, σχετικά με τη βράβευση του Πελίτι από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας στα πλαίσια του θεσμού ΝΗΣΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 2013, που συνδιοργανώνεται από την Κίνηση Πολιτών και το Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού,)

Όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με τους ντόπιους σπόρους δεν γνώριζα τίποτε για το θέμα και τις προεκτάσεις που έχει. Σήμερα μετά από 22 χρόνια (1991-2013) ενασχόλησης με τους ντόπιους σπόρους, συνεχίζω να μαθαίνω τα μυστικά αυτού του καταπληκτικού πλούτου της Ελλάδας. Όλα ξεκίνησαν όταν ο Γιάννης Διαμαντόπουλος μου ζήτησε να αγοράσω ένα πακέτο με σπόρους που είχε φέρει από τη Λατινική Αμερική(Ιανουάριος 1991). Μέσα στο πακέτο υπήρχαν σπόροι από φυλές ινδιάνων. Οι φυλές είχαν ήδη εξαφανιστεί, οι σπόροι τους όμως συνέχιζαν να καλλιεργούνται. Αυτό με συγκλόνισε. Τότε μέσα από το «Εργαστήρι Οικολογικής Πρακτικής» στη Θεσσαλονίκη, οργανώνω την πρώτη δράση στην Ελλάδα σε μη κυβερνητικό επίπεδο για το θέμα των ντόπιων ποικιλιών.

Το δεύτερο μεγάλο γεγονός έγινε το 1992, στο χωριό μου στη Βαμβακούσα Σερρών μοίραζα τα προσκλητήρια γάμου του αδερφού μου, σε μια αυλή είδα ένα μαύρο κοντόροκο καλαμπόκι. Ρώτησα την ηλικιωμένη κυρία τι κάνει με τα καλαμπόκια, μου είπε ότι τα κάνει ποπ κορν για τα εγγόνια της. Της ζήτησα λίγους σπόρους που μου έδωσε πολύ ευχαρίστως, μετά μου ήρθε η ιδέα σε κάθε σπίτι που θα πηγαίνω να ρωτάω τι σπόρους έχουν και να ζητάω να μου δώσουν. Γύρισα όλο το χωριό και γέμισα μια αγκαλιά με φασόλια, κολοκύθες, πεπόνια κ.λ.π.

Το 1995 σε μια στιγμή προσωπικής αναζήτησης μου ήρθε η ιδέα να κάνω ένα κέντρο για τη σωτηρία των ντόπιων ποικιλιών. Τότε ζούσα στο Δασωτό Κ. Νευροκοπίου, μια μεγάλη βελανιδιά που είναι στο χωριό μου έδωσε το όνομα της ομάδας, «Πελίτι» που θα πει: Πελίτ στα ποντιακά βελανιδιά. Η βελανιδιά ήταν ένα σημείο συνάντησης για τους ανθρώπους του χωριού, έτσι και το δικό μου «Πελίτι» ήθελα να είναι ένα σημείο συνάντησης για όλους τους ανθρώπους.

Ξεκίνησα με τα πόδια και με ώτο-στοπ να μαζεύω σπόρους και να συναντώ ανθρώπους. Ταξίδεψα όπου μάθαινα ότι υπάρχουν άνθρωποι που κρατάνε σπόρους, δεν είχα τίποτα αλλά είχα τα πάντα, το σύμπαν μου πρόσφερε ότι χρειαζόμουν. Έζησα σε διάφορες περιοχές γι” αυτό το σκοπό τελευταίος σταθμός αυτής της περιοδείας μου (1995-2001) ήταν τα Πομακοχώρια του νομού Ροδόπης.

Τότε συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να βγω στην κοινωνία και να μεταφέρω το μήνυμα των σπόρων στους ανθρώπους. Ως τότε ζούσα χωρίς να εργάζομαι (με οικονομικούς όρους), ζούσα χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα και ταξίδευα με ώτο-στοπ.

Το 2001 οργανώνω την 4η Πανελλαδική Γιορτή Ανταλλαγής Ντόπιων Ποικιλιών στην κεντρική πλατεία των Σερρών. Αυτή η γιορτή σηματοδοτεί το άνοιγμα του Πελίτι προς την κοινωνία.

Το 2002 παντρεύομαι τη Σοφία Γίδα, ο γάμος μας δυναμώνει το έργο του Πελίτι. Μαζί με τη Σοφία στήνουμε την ίδια χρονιά το Πανελλαδικό Δίκτυο Ανταλλαγής Αγαθών και Υπηρεσιών χωρίς χρήματα. Εκδίδουμε το έντυπο «από χέρι σε χέρι και από καρδιά σε καρδιά» μια παγκόσμια πρωτοτυπία.

Την ίδια χρονιά (2002) ξεκινάμε μαζί με τον Νίκο Δομπάζη την καθιέρωση της 7ης Απριλίου ως μέρας για τους ντόπιους σπόρους στην Ελλάδα. Σήμερα πραγματοποιούνται δεκάδες γιορτές εκείνες της ημέρες, με διανομή δωρεάν σπόρων και φυτών σε όλη τη χώρα.

Το 2005 ο Άρης Παύλος ξεκινάει την πρώτη τοπική ομάδα του Πελίτι στην Αίγινα. Σήμερα υπάρχουν 12 τοπικές ομάδες σε όλη τη χώρα. (Ομάδα Κομοτηνής, Βασιλικών Θεσσαλονίκης, Λήμνου, Κοζάνης, Ιωαννίνων, Αλμυρού, Ευβοίας, Περατιάς, Αίγινας, Αρχαίας Ολυμπίας, Μήλου και Ηρακλείου).

Το 2009 η οργάνωση “BioversityInternational” και ο δήμαρχος της Ρώμης, με τίμησαν ως «φύλακα της βιοποικιλότητας της Μεσογείου». Μια πολύ μεγάλη ανταμοιβή και αναγνώριση.

Το 2011 το Πελίτι συμμετέχει στις Διεθνείς Ημέρες Σπόρων στις Βρυξέλλες, αυτή η συνάντηση μας ανοίγει το δρόμο και μας συνδέει με τις οργανώσεις της Ευρώπης για το θέμα των ντόπιων ποικιλιών και μας βάζει και σ” έναν πιο κινηματικό δρόμο.

Το 2012 και το 2013 μεταφέρουμε τις Διεθνείς Ημέρες Σπόρων στην Ελλάδα με τη συμμετοχή χιλιάδων ανθρώπων απ” όλο τον κόσμο. Το μικρό Μεσοχώρι Παρανεστίου των 70 κατοίκων που είναι σήμερα η έδρα του Πελίτι, γίνεται ένα παγκόσμιο κέντρο αναφοράς για της ντόπιες ποικιλίες. Ο Μισέλ και η Τζούντ Φάντομ, από την Αυστραλία από την οργάνωση seedsavers (www.seedsavers.net ) που εργάζονται από το 1986 για το θέμα των ντόπιων ποικιλιών σε όλο τον κόσμο δήλωσαν ότι οργανώσαμε τη μεγαλύτερη ανταλλαγή ντόπιων ποικιλιών παγκοσμίως, στις διεθνείς ημέρες σπόρων στις 11, 12 και 13 Μαΐου 2013.

http://www.youtube.com/watch?list=PLlS7wiwl7yw2DnyI1fUad4gtUIDWmfs1P&v=zqC1sMpGHDM

Μέσα από αυτές τις διεθνείς συναντήσεις που οργανώσαμε, το Πελίτι παίζει πλέον έναν παγκόσμιο ρόλο για τη διατήρηση της γεωργικής βιοποικιλότητας.

Στις 7 Οκτωβρίου 2013, στις εκδηλώσεις που οργανώσαμε για την ελευθερία των σπόρων σε συνεργασία με το Δήμο Αθηναίων το Υπουργείο Περιβάλλοντος και το παγκόσμιο κίνημα για την ελευθερία των σπόρων ( http://seedfreedom.in) η Δρ. Βαντάνα Σίβα, απευθυνόμενοι στους Έλληνες από την πλατεία Συντάγματος, μας λέει: ότι η Ελλάδα η χώρα που γέννησε τη δημοκρατία και η χώρα με τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα της Ευρώπης κινδυνεύει να πληγεί περισσότερο, από άδικους νόμους για τη βιοποικιλότητα, και είναι η χώρα που μπορεί και πρέπει να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση των ντόπιων ποικιλιών της Ευρώπης.

Το βασικό περιοδικό έντυπο του Πελίτι τα «Κατά Τόπους Αγροκτήματα….», όπου παρουσιάζουμε το Πανελλαδικό Δίκτυο Διάδοσης και Διάσωσης των Ντόπιων Ποικιλιών και των Αυτόχθονων Αγροτικών Ζώων, με τη φετινή του 13η έκδοση έχει ξεπεράσει τις 22.000 αντίτυπα.

Όλα αυτά τα χρόνια έχουμε προσφέρει σπόρους σε πάνω από 120.000 καλλιεργητές ερασιτέχνες και επαγγελματίες. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι μπόρεσαν να διατηρήσουν ένα μέρος της διατροφικής τους αυτάρκεια όταν ήρθε η οικονομική κρίση στη χώρα. Είχαν τροφή και σπόρους που αναπαράγονταν ελεύθερα και είχαν τη δυνατότητα να κρατήσουν την αξιοπρέπεια τους.

Κάθε φορά που χάνεται ένας σπόρος χάνεται ένα κομμάτι από την Ιστορία μας και τη μνήμη μας. Κάθε φορά που χάνεται ένας σπόρος χάνεται ένα κομμάτι από τη Δημοκρατία και την ελευθερία μας.

Σήμερα που ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας μας απονέμει τιμητική διάκριση για τον εθελοντισμό στα πλαίσια του θεσμού ΝΗΣΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 2013 επιλέξαμε να ανακοινώσουμε τις επόμενες τέσσερις μεγάλες δράσεις μας.

1. Διεθνές Καραβάνι αλληλεγγύης για τους σπόρους. Θα ξεκινήσει από το Πελίτι στις 27 Απριλίου 2014 και θα πάει στη Γαλλία στην οργάνωση Κοκοπελλί όπου οργανώνει φέτος τις Διεθνείς Ημέρες Σπόρων. Στο καραβάνι θα συμμετέχουν σημαντικές προσωπικότητες όπως η Δρ. Βαντάνα Σίβα από την Ινδία.

2. Όχι πατέντες στη ζωή, το Πελίτι για πρώτη φορά παίρνει μέρος σε μια καμπάνια ενάντια στη πατέντα που ζητάει η εταιρία Syngenta στην πιπεριά.

3. Αυτή την περίοδο στις επιτροπές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχει αρχίσει η συζήτηση για την αναθεώρηση της νομοθεσίας σχετικά με την εμπορία των σπόρων και του υπόλοιπου πολλαπλασιαστικού υλικού. Το Πελίτι μαζί με τις οργανώσεις της Ευρώπης λέει όχι σε άδικους νόμους που είναι κομμένοι και ραμμένοι στα μέτρα της βιομηχανίας σπόρων, (Ανοιχτή επιστολή του Πελίτι προς τους Έλληνες Ευρωβουλευτές που είναι μέλη της επιτροπής περιβάλλοντος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου).

4. Αν χάσουμε τη γη μας δεν έχουν κανένα νόημα οι σπόροι μας. Έτσι θέλουμε να ζητήσουμε από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας να μην υπογράψει νόμους που θα οδηγήσουν στην αρπαγή Ελληνικής γης.

Η χώρα μας κατέχει τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα της Ευρώπης. Ο κάθε ένας από τη θέση που βρίσκεται θα πρέπει να την υπερασπιστεί. Η βιοποικιλότητα είναι ένα ελεύθερο αγαθό στο οποίο θα πρέπει να έχουν ελεύθερη πρόσβαση όλοι οι πολίτες.

Κλείνοντας θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους ανθρώπους παππούδες και γιαγιάδες, άντρες γυναίκες και παιδιά που στήριξαν το έργο του Πελίτι όλα αυτά τα χρόνια. Θέλω να ευχαριστήσω τους ανθρώπους της ΕΡΤ που ανέδειξαν το έργο του Πελίτι και το έκαναν γνωστό σε όλη την Ελλάδα.

«Είμαι ένας κόκκος σταριού, κράτα με στα χέρια σου
κλείσε τα μάτια σου και άφησε με να σου διηγηθώ την ιστορία της ζωής μου»

Καθημερινά τρώμε. Τί τρώμε, τί βάζουμε στο τραπέζι μας, από πια περιοχή έρχεται η τροφή μας, τί στηρίζουμε με το πιρούνι μας;

Είμαστε σημαντικοί και σπουδαίοι ανεξάρτητα από την πολιτική οικονομική και κοινωνική μας θέση. Ας ονειρευτούμε έναν καλύτερο κόσμο και ας βαδίσουμε κάθε μέρα προς αυτή την κατεύθυνση.

Σπέρνοντας τα όνειρα μας και φροντίζοντας τα σε καθημερινή βάση, μια μέρα θα βλαστήσουν και θα καρποφορήσουν.

Το κείμενο γράφτηκε από τον Παναγιώτη Σαϊνατούδη, εμπνευστή και γενικό συντονιστή του Πελίτι, με αφορμή της βράβευσης του Πελίτι από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας για την εθελοντική προσφορά του στην Ελληνική κοινωνία στα πλαίσια του θεσμού ΝΗΣΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ 2013- βραβεία εθελοντισμού-19 Νοεμβρίου 2013.

Τρίτη 25 Φεβρουαρίου 2014

To συνεχές Θαύμα (Άσκηση Φυσικής) - αναδημοσίευση



Από τη γη ερχόμαστε και στη γη καταλήγουμε. Γεννιόμαστε ως πλάσματα φυσικά, γι’ αυτό και μας διέπουν απόλυτα οι νόμοι και οι ρυθμοί του Οικοσυστήματος. Η ύπαρξή μας, κάθε μας κίνηση, δράση ή επέμβασή μας είναι μέρος και συνιστώσα του Χάους που δημιούργησε το Οικοσύστημα και το βαστάει κάθε στιγμή σε ισορροπία.

Όλο αυτό το διάστημα ανάμεσα στον ερχομό και την κατάληξή μας είναι ένα δώρο πολύτιμο, μοναδικό και λέγεται Ζωή, έχει δε ως Λόγο ύπαρξης επίσης έναν, μοναδικό και απόλυτο: Να βλέπουμε, να αγγίζουμε, να ακούμε, να οσφραινόμαστε, να γευόμαστε, να ψυχανεμιζόμαστε, να λογιζόμαστε και να νιώθουμε κάθε στιγμή μέχρι βαθιά μέσα στο κουκούτσι μας το προαιώνιο και συνεχές Θαύμα της Δημιουργίας, τον Κόσμο, αναπόσπαστο μέρος του οποίου είμαστε κι εμείς οι ίδιοι, κόσμημα και η ύπαρξή μας για τα άλλα όντα ολόγυρα. Για κανέναν απολύτως άλλο Λόγο δεν έχουμε γεννηθεί παρά μονάχα για Αυτόν.

Για να μπορέσουμε λοιπόν να είμαστε κάθε στιγμή αντάξιοι του δώρου της Ζωής που μας προσφέρθηκε από τη Φύση, έχουμε ένα Χρέος μοναδικό και απόλυτο: Το Είναι μας ολόκληρο, το σώμα, ο νους και η ψυχή μας να αποτελούν κάθε στιγμή κρίκο της αλυσίδας της Ζωής. Ζωή να μπαίνει μέσα μας ως ύλη, ως σκέψη και ως αίσθηση και πάλι Ζωή να βγαίνει ως ύλη, ως λόγος και ως πράξη. Έχουμε Χρέος απόλυτο και μοναδικό να μην την σταματούμε με το φθαρτό σαρκίο μας την αέναη συνέχεια των κύκλων της Ζωής, να μην «καταναλώνουμε» Ζωή αφοδεύοντας υλικά, νοητικά και ψυχικά τον Θάνατο.

Και για να φέρνουμε εις πέρας κάθε στιγμή το Χρέος μας τούτο, μία, μοναδική και απόλυτη είναι η Ευθύνη μας: Να αφοδεύουμε σπόρους ζωντανούς καθημερινά στη γη. Είναι η πλέον τρανή απόδειξη Πολιτισμού αυτή αλλά και η μόνη ασφαλείς ένδειξη προσωπικής Υγείας.

Αν φτάσεις στο σημείο αυτό, να παράγεις Ζωή ως ύλη, ως πνεύμα και ως αίσθηση, να την προσλαμβάνεις από τη Φύση γύρω σου, να τρέφεσαι μ’ αυτήν σωματικά, πνευματικά και ψυχικά, να την μεταβολίζεις εντός του φυσικού και ταπεινού σαρκίου σου και να Την αφοδεύεις εν τέλει πάλι πίσω στη γη ως ύλη, λόγους, πράξεις και συναίσθημα, ανταποδίδοντάς της ό,τι αυτή σου πρόσφερε και αναπαράγοντας Ζωή, ανοίγοντας έτσι, άλλους και πάλι κύκλους Της, τότε τελείς πλέον εν Αρμονία απόλυτη με το Σύμπαν και δεν έχεις παρά να εμπιστεύεσαι απόλυτα το Χάος του το Δημιουργικό.

Η μέθοδος για να μπορείς ως Άνθρωπος, ον φυσικό να αντεπεξέλθεις στην Ευθύνη σου, να φέρεις εις πέρας το Χρέος σου, να ζεις κάθε στιγμή τη Ζωή σου τιμώντας τον Λόγο που σού δόθηκε ως δώρο, είναι κι αυτή μία, μοναδική και απόλυτη: Η Φυσική Ζωή. Η Ζωή η βασισμένη στην φιλοσοφία της Μη Επέμβασης, της Ανεπαίσθητης Ύπαρξής σου επί της γης, της Μη Εκβίασης ουδέ στο ελάχιστο των φυσικών ρυθμών και νόμων, της συνύπαρξης και της συνεργασίας σου με τα άλλα πλάσματα, με τα οποία συναποτελείς ισότιμα τον Κόσμο.

Κάθε άλλος τρόπος να ζει ένα φυσικό πλάσμα Άνθρωπος, κυρίως δε αυτός ο σύγχρονος καταναλωτικός βίος, ουδεμίαν σχέση έχει με Ζωή, αποτελεί Ύβρη και οδηγεί μόνο σε Έντρομο Ατομικό Θάνατο, ο οποίος έρχεται ξαφνικά και πρόωρα ως Νέμεσις. Όπως ακριβώς σταματάει την Ζωή κάθε στιγμή με το σαρκίο του ο καταναλωτής της, έτσι ακριβώς και ο Θάνατός του δεν οδηγεί ξανά σε Ζωή, εξ ου και ο Τρόμος που τον συνοδεύει.

Μοναχά κατανοώντας και νιώθοντας ο άνθρωπος ότι οι φυσικοί Νόμοι και οι Ρυθμοί είναι απαράβατοι και απαραβίαστοι από τον ίδιον αφού δημιουργήθηκε, ορίζεται, οριοθετείται και διέπεται από Αυτούς, ότι όλα είναι Ενέργεια και όλα μεταβολές Της, τίποτε δηλαδή δεν κερδίζεται δίχως να χάνεται κάτι ανάλογο κάθε στιγμή, γεγονός που συνεπάγεται ότι κανενός είδους τεχνητή από τον καταναλωτή ζωή, ανάπτυξη, ευφορία, άνεση, βολή, πρόοδος, πολιτισμός και τα λοιπά παρόμοια δεν υφίστανται καν ως έννοιες, ή τουλάχιστον ότι όλα αυτά είναι απολύτως πρόσκαιρα και ουτοπικά, όπως το τεχνητό και χωλό σύστημα εντός του οποίου ορίζονται, αφού στην διάρκεια του χρόνου οι συνέπειές τους, πολλαπλασιάζονται μέσα στο Χάος του μόνου ρεαλιστικού, ως αυθύπαρκτου συστήματος, του Οικοσυστήματος και επιστρέφουν με τη μορφή “θεομηνιών”, ασθενειών και θανάτου σε αυτόν και σε όλα τα άλλα πλάσματα, μονάχα τότε ο άνθρωπος θα αποκτήσει την συνειδητότητα να Ζει κάθε στιγμή.

Θα σταματήσει ίσως τότε να κυβερνά τον Κόσμο και να τον οδηγεί σε μη ζωογόνο θάνατο η απύθμενη ηλιθιότητα του απονεκρωμένου καταναλωτή, του θλιβερού μέλλοντα ανίατα ασθενή ή θύματος θεομηνιών και δυστυχημάτων, που θα πεθάνει έντρομος βίαια και επώδυνα αλλά προσωρινά περνιέται για σπουδαίος, σπουδαγμένος, πολιτισμένος και κύριος των πάντων…

σημείωση: ο αρχικός τίτλος είναι "Άσκηση Φυσικής"

Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2014

ΚΙΜΠΙ: Η καρδιά της Ευρώπης (αναδημοσίευση)


Αν σας ρωτούσαν ποια χώρα θεωρείτε καρδιά της Ευρώπης, τι θα απαντούσατε; Υποθέτω ότι οι περισσότεροι θα επιλέγατε το Βέλγιο, για λόγους θεσμικούς. Εκεί βρίσκονται οι Βρυξέλλες, το σκοτεινό εργαστήριο του δόκτορος Καλιγκάρι όπου πραγματοποιούνται τα πιο τολμηρά και ακραία πειράματα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Μερικοί, οι πιο αθώοι και καλών προθέσεων Ευρωπαίοι, ίσως επιλέγατε τη Γαλλία, όχι για το Παρίσι της, αλλά για το Στρασβούργο της, όπου συνεδριάζει το Ευρωκοινοβούλιο εν ολομελεία κάθε μήνα. Υπάρχει όμως αυτό το μπέρδεμα , με τις έκτακτες συνόδους του που πραγματοποιούνται στις Βρυξέλλες και με τη γραμματεία του, που είναι στο Λουξεμβούργο. Ποιο σώμα αντέχει μια καρδιά μεταμοσχευόμενη κάθε τόσο; Οι πιο ψυλλιασμένοι θα απαντούσατε πως καρδιά της Ευρώπης είναι η Γερμανία, έχοντας κατά νου είτε την καγκελαρία του Βερολίνου, που έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο σε ό,τι συμβαίνει στην Ευρώπη, είτε τη Φρανκφούρτη, την έδρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που αντιστοιχεί πιο πολύ σ’ αυτό που κυρίως είναι η Ευρωπαϊκή και η Νομισματική Ένωση, ένα τραπεζικό καρτέλ.Κι όμως, θα σας πρότεινα να το ξανασκεφτείτε, ξεφεύγοντας από τα προφανή. Η καρδιά της Ευρώπης μπορεί να πάλλεται στην Ελβετία, κι ας μην είναι αυτή μέλος της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης, ή στην Ολλανδία, που ανήκει και στις δυο. Δυο πρόσφατα γεγονότα συνηγορούν υπέρ αυτής της επιλογής. Το πρώτο είναι το δημοψήφισμα των Ελβετών που αποφάσισαν, έστω και με οριακή πλειοψηφία, να θεσπίσουν περιορισμούς στην μετανάστευση υπηκόων της Ε.Ε. Και το δεύτερο είναι ο όρκος που θα δίνουν στο εξής τα στελέχη και οι υπάλληλοι των ολλανδικών τραπεζών σε όποιον θεό πιστεύουν ότι θα φυλάσσουν ως κόρη οφθαλμού τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος.

Δεν ξέρω ποιοι είναι οι λόγοι που η συγκεκριμένη ετυμηγορία των Ελβετών προκαλεί δυσφορία στα ευρωπαϊκά κέντρα εξουσίας τα οποία απειλούν με συνολική αναδιαπραγμάτευση της εταιρικής σχέσης της Ελβετίας με την Ε.Ε. Στην πραγματικότητα αυτή η ξενοφοβική απόφαση είναι ίσως η πιο αυθεντική έκφραση του «ευρωπαϊκού ιδεώδους», τουλάχιστον αυτού που θεωρούν «ευρωπαϊκό ιδεώδες» οι κατασκευαστές της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης. 

Η Ελβετία υπήρξε για πολλές δεκαετίες αυτό που θα ήθελε σήμερα να είναι η Ευρωζώνη. Η μεγάλη δεξαμενή του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος, το θησαυροφυλάκιο του έξυπνου χρήματος, καθαρού ή βρόμικου, δηλωμένου ή αδήλωτου, φορολογημένου ή αφορολόγητου, ματωμένου ή αμόλυντου. Η ελευθερία κίνησης του κεφαλαίου, πολύ πριν επινοηθεί η ευρωπαϊκή ενοποίηση, στην Ελβετία έγινε κυριολεξία σε πείσμα των παγκοσμίων πολέμων και των αιματηρών διαιρέσεων της υπόλοιπης Ευρώπης. Η Ελβετία υπήρξε καρδιά της Ευρώπης και για τους ναζί και για τους συμμάχους, και για ιμπεριαλιστές και για «απελευθερωτές», και για μαφιόζους και για ιεράρχες, και για κεφαλαιοκράτες και για ολιγάρχες, και για διεφθαρμένους και για διαφθορείς. Ήταν ο απόλυτος χώρος ελευθερίας για το χρήμα και για τους κατόχους του. Εκεί, ο όρκος πίστης στην Πίστη (την τραπεζική) δεν χρειάστηκε να είναι ρητά διατυπωμένος, γιατί εμπεριέχεται και υπονοείται στην ιδρυτική συνθήκη του κράτους που καμουφλάρει πίσω από την ουδετερότητά του την εξυπηρέτηση των πιο απεχθών καθεστώτων και μηχανισμών καταπίεσης, εκμετάλλευσης και εξευτελισμού της ανθρώπινης ύπαρξης. «Εις το όνομα του Παντοδύναμου Θεού» ομνύει το σύνταγμα της «άμεσης ελβετικής δημοκρατίας», κι είναι μάλλον δεδομένο πια ποιος είναι αυτός ο παντοδύναμος θεός που καθιστά όλες τις άλλες ελευθερίες πλην της ελευθερίας του κεφαλαίου γελοία προσχήματα.

Τα πράγματα είναι απλά. Για πολλές δεκαετίες η Ελβετία διατηρούσε το παγκόσμιο μονοπώλιο του χρηματοπιστωτικού πλυντηρίου κι αυτό της επέτρεπε (και της επέβαλλε) να προσελκύει και να απασχολεί πολλές χιλιάδες μεταναστών, κυρίως Ευρωπαίων. Τώρα, το μονοπώλιο αυτό έχει χαθεί, μπορεί η Ελβετία να διατηρεί κάποια από τα συμβολικά προνόμια- παραμένει, για παράδειγμα, έδρα της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών (BIS) και εργαστήριο επεξεργασίας των κανόνων της διεθνούς τοκογλυφίας (συμφωνίες της Βασιλείας)-, αλλά ταυτόχρονα πολιορκείται φορολογικά και κανονιστικά από μια Ε.Ε. που εξελίσσεται η ίδια σε τραπεζική ένωση και δεν ανέχεται κανόνες αυτοεξαίρεσης στην ελβετική νησίδα. Και η «νησίδα», με τη σειρά της, προσπαθεί να περισώσει ό,τι μπορεί από το παγκόσμιο προνόμιό της, πετώντας «σαβούρα» στη θάλασσα που δεν διαθέτει: μετανάστες, έστω κι αν αυτοί δεν είναι ρακένδυτοι, πεινασμένοι και ταλαιπωρημένοι ασιάτες, αλλά Ευρωπαίοι με λευκά και μπλε κολάρα, γκρι κουστούμια και γραβάτες.

Η ευρωκρατία προσποιείται την τσατισμένη με την απόφαση των Ελβετών, αλλά είναι δύσκολο να κρύψει ότι εδώ και πολύν καιρό πάλλεται στα σωθικά της μια αυθεντική ελβετική καρδιά, τρυφερή και γλυκιά σαν σοκολάτα όταν πρόκειται για την υγεία και τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού Λεβιάθαν, σκληρή κι αναίσθητη όταν πρόκειται για την υγεία των κοινωνιών, την ελευθερία των ανθρώπων, την υποδοχή των απελπισμένων μεταναστών από την Ασία ή την Αφρική. Η ελβετική καρδιά της Ευρώπης κτυπά προ πολλού με την ακρίβεια ελβετικού ρολογιού στη Λαμπεντούζα ή στο Φαρμακονήσι. Και, δυστυχώς, απέδειξε ότι μπορεί να είναι ελβετική, παραμένοντας ταυτόχρονα ελληνική, ιταλική ή βρετανική.

Και από τούδε και στο εξής, η καρδιά της Ευρώπης μπορεί να είναι ολλανδική. Η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι οι Ολλανδοί, που με το σύστημα της δημόσιας πίστης πριν τέσσερις αιώνες εδραίωσαν την αποικιοκρατία τους και κατά κάποιο τρόπο έγιναν το πρώτο καπιταλιστικό κράτος στον κόσμο, κλείνουν τον ιστορικό κύκλο επινοώντας έναν όρκο εδραίωσης και της ιδιωτικής πίστης. Αφού αποφάσισαν πρώτοι να σπάσουν το ταμπού της μεταφυσικής, να ξεπεράσουν τα προσχήματα του ορθολογισμού και του πραγματισμού και να ενστερνιστούν το credo του κεφαλαίου σ’ ένα αυθεντικό Σύμβολο Τραπεζικής Πίστεως, δικαιούνται να διεκδικήσουν αυτοί την καρδιά της Ευρώπης. Να ομνύουν εις ένα θεό πατέρα ευρωκράτορα, ποιητήν δημόσιας και ιδιωτικής πίστης, που με την πρώτη ποδηγετεί κράτη, κοινωνίες, συλλογικά δικαιώματα και με τη δεύτερη απαλλοτριώνει άτομα, ιδιωτικές περιουσίες, αποταμιεύσεις και ατομικά δικαιώματα.

Ωστόσο, είτε ελβετική είτε ολλανδική είναι η καρδιά της Ευρώπης, εκείνο που δεν μπορεί να αποφύγει ποτέ είναι το έμφραγμα. Αργά ή γρήγορα θα το πάθει.

Υ.Γ. Απίστευτο! Πέρασε πάνω από μήνας από την προηγούμενη ανάρτηση. Η καρδιά του μπλογκ πάσχει από αρρυθμία…
ΚΙΜΠΙ 

ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΞΙΑ

Το σύστημα της δημόσιας πίστης, δηλαδή των κρατικών χρεών, που τις αρχές του τις ανακαλύπτουμε κιόλας στο μεσαίωνα στη Γένουα και στη Βενετία, διαδόθηκε σ’ όλη την Ευρώπη στη διάρκεια της περιόδου της μανουφακτούρας. Το αποικιακό σύστημα με το θαλάσσιο εμπόριό του και με τους εμπορικούς του πολέμους του χρησίμευσε σαν θερμοκήπιο. Έτσι στέριωσε πρώτα στην Ολλανδία. Το δημόσιο χρέος, δηλ. το ξεπούλημα του κράτους –αδιάφορο αν είναι απολυταρχικό, συνταγματικό ή δημοκρατικό κράτος– βάζει τη σφραγίδα του στην κεφαλαιοκρατική εποχή. Το μοναδικό κομμάτι τού λεγόμενου εθνικoύ πλούτου, που στoυς σύγχρονους λαούς ανήκει πραγματικά στο σύνολο του λαού είναι το δημόσιο χρέος τους. Γι’ αυτό είναι πέρα για πέρα συνεπής η σύγχρονη θεωρία που λέει πως ένας λαός γίνεται τόσο πιο πλούσιος, όσο πιο βαθιά βουτιέται στα χρέη. Το δημόσιο χρέος γίνεται το credo [πιστεύω] του κεφαλαίου. Κι από τη στιγμή που εμφανίζεται η χρέωση του δημοσίου, τη θέση του αμαρτήματoς ενάντια στο άγιο πνεύμα, για το οποίο δεν υπάρχει άφεση, την παίρνει η καταπάτηση της πίστης απέναντι στο δημόσιο χρέος.

Καρλ Μαρξ, «Το Κεφάλαιο, τόμος Α΄»

Τρίτη 18 Φεβρουαρίου 2014

Ντέϊβιντ Γκρέϊμπερ: Το χρέος ως εργαλείο κυριαρχίας (αναδημοσίευση)


(Σάββατο 15 Φλεβάρη)
του Θανάση Γιαλκέτση
Μια συνέντευξη του Ντέϊβιντ Γκρέϊμπερ στο γαλλικό περιοδικό Le Nouvel Observateur.

πρόλογος-βιογραφικό
Η Ιστορία καταδεικνύει ότι το καλύτερο μέσο για να δικαιολογούν σχέσεις που βασίζονται στη βία, για να τις κάνουν να θεωρούνται ηθικές, είναι να τις μεταφράζουν με όρους χρεών. Ετσι δημιουργείται η αυταπάτη ότι είναι το θύμα εκείνο που διαπράττει το αδίκημα. Το χρέος είναι το πιο αποτελεσματικό πολιτικό εργαλείο που επινοήθηκε ποτέ από τους πλούσιους και τους ισχυρούς: διακοσμεί τις πιο βίαιες ανισότητες μεταξύ πιστωτών και οφειλετών με ένα επίστρωμα ηθικότητας και φιλοδωρεί τα θύματα, τους οφειλέτες, με το συναίσθημα ότι είναι ένοχοι. Είναι η γλώσσα που χρησιμοποιούσαν πάντοτε οι κατακτητικοί στρατοί: μας χρωστάτε τη ζωή επειδή σας έχουμε δανείσει και, καθώς είμαστε γενναιόδωροι, δεν θα οφείλετε τίποτα τον πρώτο χρόνο, αλλά θα πληρώνετε στη συνέχεια.

Κυκλοφόρησε πρόσφατα και στη γλώσσα μας το βιβλίο του Αμερικανού ανθρωπολόγου Ντέιβιντ Γκρέιμπερ «Χρέος. Τα πρώτα 5.000 χρόνια» (Στάσει Εκπίπτοντες, 2013). Γεννημένος το 1961, ο Γκρέιμπερ ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ από το 1998 ώς το 2007, ενώ σήμερα διδάσκει στο London School of Economics. Παραγωγικός συγγραφέας, πολιτικός ακτιβιστής και θεωρητικός του αναρχισμού, ο Γκρέιμπερ συμμετείχε ενεργά στο κίνημα Occupy Wall Street.  

η συνέντευξη

- Στο βιβλίο σας «Χρέος. Τα πρώτα 5.000 χρόνια» αμφισβητείτε την ιδέα –που διατηρείται μέσα στους αιώνες–ότι η αδυναμία να εξοφλήσουμε ένα χρέος είναι ανήθικη, καθώς η Ιστορία και οι θρησκείες μάς διδάσκουν ότι το να πληρώνουμε τα χρέη μας είναι μια επιτακτική υποχρέωση.

- Το χρέος είναι μια υπόσχεση που δίνεται από έναν οφειλέτη σε έναν πιστωτή. Βεβαίως, όταν κάποιος υπόσχεται κάτι σε κάποιον, οφείλει να προσπαθήσει να τιμήσει αυτήν την υπόσχεση όσο καλύτερα μπορεί. Αυτό όμως που με κέντρισε είναι το σημαντικό ηθικό βάρος που αποδίδουμε σε αυτόν τον τύπο οικονομικής υπόσχεσης. Οταν ένας πολιτικός στη διάρκεια μιας προεκλογικής εκστρατείας υπόσχεται λαγούς με πετραχήλια όταν θα εκλεγεί και όταν μια κυβέρνηση υπόσχεται στις τράπεζες να τις πληρώσει με ένα προκαθορισμένο επιτόκιο, τείνουμε να θεωρούμε ότι η πρώτη υπόσχεση δεν πρόκειται να τηρηθεί ενώ η δεύτερη μας φαίνεται απολύτως ιερή. Αυτό το βιβλίο ξεκινάει με μια συζήτηση που έκανα στο Λονδίνο με μιαν αριστερή δικηγόρο σχετικά με την παρέμβαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στη Μαδαγασκάρη, όπου είχα ζήσει για περίπου δύο χρόνια. Είχαν συμβεί φοβερά πράγματα σ’ αυτή τη χώρα όταν τα μέτρα οικονομικής λιτότητας που απαιτούσε το ΔΝΤ εφαρμόστηκαν, ιδίως όταν μια επιδημία ελονοσίας εξόντωσε χιλιάδες παιδιά, εξαιτίας των περικοπών στις κρατικές δαπάνες. Της είπα ότι η κατάργηση του χρέους θα ήταν καλό πράγμα, καθώς οι κάτοικοι της Μαδαγασκάρης είχαν ήδη πληρώσει πολλά. Αυτή μού απάντησε: «Μα τα δανείστηκαν τα χρήματα. Σε κάθε περίπτωση, οφείλει κάποιος να εξοφλεί τα χρέη του». Δεν ήταν μια οικονομική διαπίστωση αλλά μια ηθική κρίση. Γιατί η ηθική του χρέους φαίνεται ανώτερη από όλες τις άλλες μορφές ηθικής; Ποια είναι όμως αυτή η επιτακτική ηθική υποχρέωση που θα μπορούσε να δικαιολογήσει τον θάνατο χιλιάδων παιδιών; Αυτό το βιβλίο γεννήθηκε από αυτό το ερώτημα και από αυτήν την εξέγερση.

- Πολλές θρησκείες, γράφετε, βασίζονται στην ιδέα ενός αρχέγονου χρέους του ανθρώπου προς τον Θεό, τις θεότητες, τη φύση… Ο άνθρωπος θα ήταν ένας αιώνιος οφειλέτης;

- Τα περισσότερα θρησκευτικά κείμενα που αναφέρονται σ’ αυτό το ζήτημα λένε ότι η ηθική είναι υπόθεση χρεών που πρέπει να πληρώσουμε. Η βραχμανική θρησκεία διδάσκει ότι η ζωή είναι ένα χρέος που χρωστάμε στους θεούς, αλλά με το να γίνεται κάποιος ο ίδιος σοφός εξοφλεί αυτό που χρωστάει σε εκείνους που επινόησαν τη σοφία.

- Ένα χρέος που εξοφλούν και με τις θυσίες....

- Ναι, η θυσία είναι μια προκαταβολή και ο διακανονισμός του υπόλοιπου χρέους γίνεται όταν πεθαίνει κάποιος. Η ιδέα της ηθικής του χρέους προσκρούει όμως στο γεγονός ότι πρέπει να γίνεις εσύ ο ίδιος σοφός για να πληρώσεις το χρέος σου στις θεότητες, πρέπει να αποκτήσεις παιδιά για να εξοφλήσεις το χρέος σου προς τους γονείς σου. Στα αραμαϊκά η ίδια λέξη σημαίνει χρέος και αμαρτία ή ενοχή. Στη Βίβλο, οι αμαρτωλοί καλούνται να εξοφλήσουν το ηθικό χρέος τους προς τον Θεό, αλλά η ίδια η Βίβλος μάς εξηγεί στη συνέχεια ότι αυτό το χρέος δεν έχει στο βάθος τίποτα το ιερό και ότι σε τελική ανάλυση ο Θεός θα το σβήσει. Στα βιβλικά κείμενα η «λύτρωση» σημαίνει την απαλλαγή από τις συνέπειες του χρέους, την τελική εξόφληση. Ενας πολύ παλαιός εβραϊκός νόμος της εποχής του Μωυσή ήταν εκείνος του Ιωβηλαίου. Οριζε ότι όλα τα χρέη θα καταργούνταν αυτόματα «το Σάββατο έτος» (δηλαδή μετά το πέρασμα επτά χρόνων) και ότι όλοι όσοι είχαν γίνει σκλάβοι εξαιτίας αυτών των χρεών θα απελευθερώνονταν. Η παραίτηση από τις απαιτήσεις είναι, όπως βλέπουμε, μια πολύ παλιά ιδέα.

- Υποστηρίζετε ότι το χρέος υπήρξε πάντοτε ένα εργαλείο στην υπηρεσία της εξουσίας και της βίας.

- Η Ιστορία καταδεικνύει ότι το καλύτερο μέσο για να δικαιολογούν σχέσεις που βασίζονται στη βία, για να τις κάνουν να θεωρούνται ηθικές, είναι να τις μεταφράζουν με όρους χρεών. Ετσι δημιουργείται η αυταπάτη ότι είναι το θύμα εκείνο που διαπράττει το αδίκημα. Το χρέος είναι το πιο αποτελεσματικό πολιτικό εργαλείο που επινοήθηκε ποτέ από τους πλούσιους και τους ισχυρούς: διακοσμεί τις πιο βίαιες ανισότητες μεταξύ πιστωτών και οφειλετών με ένα επίστρωμα ηθικότητας και φιλοδωρεί τα θύματα, τους οφειλέτες, με το συναίσθημα ότι είναι ένοχοι. Είναι η γλώσσα που χρησιμοποιούσαν πάντοτε οι κατακτητικοί στρατοί: μας χρωστάτε τη ζωή επειδή σας έχουμε δανείσει και, καθώς είμαστε γενναιόδωροι, δεν θα οφείλετε τίποτα τον πρώτο χρόνο, αλλά θα πληρώνετε στη συνέχεια.

- Αναφέρετε τα δύο απίστευτα γαλλικά παραδείγματα της αποικιοποίησης της Μαδαγασκάρης και της ανεξαρτησίας της Αϊτής.

- Ναι, είναι τρομερό. Το 1885, η Γαλλία εισέβαλε στη Μαδαγασκάρη και ανακήρυξε τη χώρα γαλλική αποικία. Μετά την «ειρήνευση», ο στρατηγός Γκαλιενί είχε τη διεστραμμένη ιδέα να απαιτήσει από τον πληθυσμό του νησιού να πληρώσει τα κόστη που προκλήθηκαν από την εισβολή και την κατοχή. Το παράδειγμα της Αϊτής είναι ακόμα πιο τρελό. Το 1825, η νέα Δημοκρατία της Αϊτής, η οποία είχε κερδίσει την ανεξαρτησία της χάρη στην εξέγερση των σκλάβων, υποχρεώθηκε από τον Κάρολο τον 10ο να δανειστεί από τη Γαλλία 150 εκατομμύρια φράγκα, προκειμένου να «αποζημιωθούν» οι παλιοί δουλοκτήτες άποικοι που εκδιώχθηκαν μετά την κατάκτηση της ανεξαρτησίας. Η λέξη «Αϊτή» παρέμεινε από εκείνη την εποχή το συνώνυμο του χρέους, της φτώχειας και της εξαθλίωσης.

- Η χρέωση, γράφετε, προκαλούσε πάντοτε εξεγέρσεις.

Οι περισσότερες εξεγέρσεις στην Ιστορία έγιναν από λαούς χρεωμένους. Επί πολλές χιλιετίες, η πάλη μεταξύ πλούσιων και φτωχών έπαιρνε τη μορφή συγκρούσεων μεταξύ πιστωτών και οφειλετών. Όλες οι λαϊκές εξεγέρσεις άρχισαν με τον ίδιο τρόπο: με την τελετουργική καταστροφή των κατάστιχων στα οποία καταγράφονταν τα χρέη και των λογιστικών βιβλίων των πιστωτών.

- Η κατάργηση του χρέους σήμερα είναι για σας, που είστε αγωνιστής του κινήματος Occupy Wall Street, μια ουτοπία; Είναι εφικτή;

- Είναι αναπόφευκτη. Το τωρινό επίπεδο του χρέους καθιστά ανέφικτη την εξόφλησή του. Η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να εξοφλήσει το δικό της, οι υπερχρεωμένοι πολίτες –όπως οι Αμερικανοί φοιτητές, χρεωμένοι -ώς τον λαιμό για τις σπουδές τους και χωρίς προοπτική να βρουν εργασία– δεν θα μπορέσουν να πληρώσουν τα χρέη τους. Το μεγάλο βιβλικό Ιωβηλαίο που θα αφορούσε την κατάργηση του διεθνούς χρέους και ταυτόχρονα του χρέους των καταναλωτών θα ήταν σωτήριο, γιατί θα μείωνε τα ανθρώπινα βάσανα και θα υπενθύμιζε ότι το χρήμα δεν είναι ιερό και ότι το να πληρώνεις τα χρέη σου δεν είναι η ουσία της ηθικής.

Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου 2014

Η τελευταία μας ευκαιρία (αναδημοσίευση)


Πρωί κινήσαμε παρέα με τον μπάρμπα Θωμά να σημαδέψουμε τις ελιές για το κλάδεμα. Δικό του ήτανε το χωράφι, χρόνια πολλά το φρόντιζε, το καθάριζε, το φρεζάριζε για να ‘ναι το χώμα αφράτο, μάζευε τον καρπό, μπόλιαζε και τα δέντρα ύστερα από καμιά καλοκαιρινή πυρκαγιά που λάχαινε να περάσει από μέσα του, να κάψει τις ελιές και να ξανασκάσουνε αγρέλοι από τα αποκαϊδια. Χρόνια πολλά τον έθρεψε τον Θωμά το χωράφι εκείνο με το λάδι που του ‘δινε μα τώρα πια εκείνος γέρασε και δε μπορεί να το ‘χει, αγριέψανε τα δέντρα, φουντώσανε και έτσι, μιας και η ελιά θέλει λωλό αφεντικό, όπως λένε στα χωριά μας, το πήρα του λόγου μου για να του πάω παρακάτω το βίο του, μαζί και τον δικό μου. 

Πήγαμε λοιπόν σήμερα πρωί πρωί να κάνουμε το σχέδιο. Με κόκκινη μπογιά ανά χείρας σημάδευα τα κλαδιά που μου υποδείκνυε ο Θωμάς πως πρέπει να κλαδέψω. Να καθαρίσω τις ελιές, να τις κάνω νυφούλες, να χαίρεσαι να τις βλέπεις. Να καθαρίσω και τους αγρέλους για να τους μπολιάσουμε παρέα τον Μάρτη, να μαθαίνω. Γυρνούσαμε εδώ κι εκεί και παρακεί και σημαδεύαμε λοιπόν, μπρος ο Θωμάς και από πίσω εγώ να βλέπω και ν’ ακούω, μα αντιλήφθηκα άξαφνα πως με κάποια δέντρα που ήτανε καταφανώς μες στο δικό μας κτήμα δεν ασχολιότανε καθόλου, τα προσπερνούσε κι έφευγε δίχως να τα κοιτάζει. 

Αυτά δεν είναι δικά μας, μου είπε σαν τον ρώτησα και έμεινα να τον κοιτώ γεμάτος απορία. Είδε τα μάτια μου που είχανε γραμμένο ξεκάθαρα το ερώτημα και μου ‘δειξε μια πέτρα. Μια κοτρόνα ήτανε στα ριζά μιας παλιάς ελιάς που έδειχνε τα όρια. Κι άλλη μια στην άλλη άκρη του αγρού. Κι ένας δρυς στην παραπέρα άκρη, εκεί που το σύνορο ήτανε για μένα πια ξεκάθαρο αφού υπήρχε και ξερολιθιά πέρα πέρα να το ορίζει. 

Και τίνος είναι οι ελιές που δεν είναι δικές μας, τον ρώτησα. 

Αλλονών, απάντησε ξερά, πεθαμένοι είναι πια όλοι. Τα παιδιά, τα εγγόνια τους, τα ανίψια τους, όλοι οι κληρονόμοι δεν έχουνε φανεί ποτές τόσα χρόνια εδώ, ούτε και ξέρουνε τα χωράφια των παππούδων τους. 

Δηλαδή περιτριγυριζόμαστε από πεθαμένους, συνέχισα και το μυαλό μου δούλευε προς ύπουλη κατεύθυνση. 

Ναι, μου απάντησε το ίδιο ξερά. 

Κι άμα πεθάνουμε κι εμείς οι δυο μπάρμπα Θωμά, ποιος θα ξέρει τότε τίνος είναι τα χωράφια και τα δέντρα; 

Κανένας. Τώρα μονάχα εγώ τα ξέρω πια, και όχι όλα. Να, έχει ένα χωράφι από κει, που συνορεύει με το δικό μας και δεν ξέρω τίνος είναι. Πενήντα χρόνια δεν έχω δει κανέναν να ‘ρθει. Ζούγκλα έγινε. 

Και γιατί δεν τις κλαδεύουμε και τις ελιές των πεθαμένων, να τις μπολιάσουμε, να δώσουνε καρπό, βγήκε από μέσα μου τελικά η πονηρή μου σκέψη. 

Δεν είναι δικές μας σου λέω. Ποτέ δεν θα αγγίζεις ότι δεν είναι δικό σου, κατάλαβες; 

Κατάλαβα, πώς δεν κατάλαβα. Αφού είδα τις δυο πέτρες που ορίζανε τα σύνορα απείραχτες για χρόνια. Ο αφέντης άνθρωπος δεν υπήρχε πια ούτε ως ανάμνηση αλλά τα όρια που είχε συμφωνημένα με τους διπλανούς του μαρτυρούσανε ακόμα πως κάποτε υπήρξε. Κι όσοι απομείνανε πίσω, τον περιμένουνε, δεν αγγίζουνε τίποτα δικό του. Μήπως ξαναϋπάρξει περιμένουνε ή φοβούνται πως όταν σαν θα πάνε κι αυτοί να τον βρούνε κάποτε, θα τους ζητήσει εκεί απάνω την ευθύνη για την κλεψιά. 

Δεν ξαναμίλησα. Ακολουθούσα τον Θωμά και σημάδευα με την μπογιά όποιο κλαδί μου έδειχνε πως πρέπει να κοπεί, για να ρθω άλλη μέρα με το αλυσσοπρίονο να κάνω τη δουλειά. Ώσπου φτάσαμε στον δρυ και στην ξερολιθιά που χώριζε το κτήμα μας από του αποθαμένου. 

Ο άγραφτος νόμος της αγροτικής ζωής λέει πως ο όποιο χωράφι είναι πιο ψηλά από το άλλο, σ’ αυτό ανήκει ο τοίχος, είπε ο Θωμάς και μου τον έδειξε πέρα πέρα με το δάχτυλο. 

Κούνησα το κεφάλι μου πως κατάλαβα και χαμογέλασα με ικανοποίηση επειδή ο τοίχος θεωρούνταν δικός μας. Μα πάλι προς το συμφέρον μου τα είχα καταλάβει. Πρώην αστός, μεγαλωμένος μες στην σύγχρονη κοινωνία των συμφερόντων και της ιδιώτευσης. Δεν πρόλαβα να χαρώ όμως για πολύ την ιδιοκτησία μου. 

Άμα ο διπλανός σού πει “μάζεψε τον τοίχο σου που γκρέμισε κι έπεσε μες στο χωράφι μου”, είσαι υποχρεωμένος δίχως δεύτερη κουβέντα να πας να τον φτιάξεις, συνέχισε το σκεπτικό του ο Θωμάς σαν να μην είχε τελειώσει τα λόγια του τα πρώτερα και έμεινα πάλι ενεός με τη σοφία των παλιών ανθρώπων αλλά κυρίως με τη διαφορά νοοτροπίας μεταξύ εμού και του γηραιού μου φίλου. Μεταξύ των ανθρώπων της γης και των ανθρώπων της πόλης. 

Γύρω μας όλοι νεκροί, τα δέντρα τους παρατημένα για μισόν αιώνα και βάλε, παρ’ όλα αυτά εγώ, ο νέος αφέντης του χωραφιού, έπαιρνα μαθήματα καλής γειτονίας από τον παλιό, που έλεγε ό,τι είχε να πει για να αποσυρθεί με τη συνείδησή του ήσυχη, να μη φέρει ευθύνη. 

Αφού τελειώσαμε μετά από λίγη ώρα τη δουλειά, κινήσαμε να φύγουμε για το χωριό. Περνώντας από την Κοινοτική γεώτρηση, μου ‘δειξε το ρολόι. Εδώ θα ‘ρχεσαι κάθε φορά πριν βάλεις μπρος να ποτίσεις άμα τύχει και βάλεις ποτέ μπαχτσέ μες στο χωράφι, μου είπε, θα γράφεις το νούμερο, θα πηγαίνεις ύστερα να ανοίγεις το νερό, θα κάνεις τη δουλειά σου, θα ποτίζεις τον κήπο σου και όταν τελειώνεις θα ξανάρχεσαι να γράφεις το νέο νούμερο για να πεις στην υπηρεσία της κοινότητας πόσο νερό έκαψες, κατάλαβες; 

Τώρα πια είχα μείνει τελείως εμβρόντητος. Όλα επαφείονταν εδώ και χρόνια στον λόγο των ανθρώπων κι ακόμα αυτή η κατάσταση δεν είχε αλλάξει διόλου στο χωριό. 

Κι άμα κάποιος δεν πάει να σημειώσει πόσο νερό έκαψε, τον ρώτησα μόνο και μόνο για ν’ ακούσω την απάντηση. 

Ε, αυτός θα κλέψει το νερό, αλλά κανένας δεν το κάνει αυτό το πράμα, αποκρίθηκε πάλι κοφτά και με μια βεβαιότητα που δεν χωρούσε αντίρρηση. 

Τον πήγα με το τζιπ ως το σπίτι του. 

Πού πήγε αυτή η Ελλάδα, πού πήγε αυτός ο λεβέντης λαός που ο λόγος του ήτανε συμβόλαιο, που έβαζε μια πέτρα πανω στην άλλη και μένανε κι οι δυο εκεί για αιώνες να ορίζουνε, αναρωτήθηκα καθώς οδηγούσα μόνος μετά από λίγα λεπτά. Πώς καταντήσαμε έτσι εμείς οι νεώτεροι; Πως μας μετάλλαξε μέσα σε δυο γενιές η θεωρεία της ιδιώτευσης και η πρακτική της κατανάλωσης, η ευκολία με την οποία μάθαμε να κατακτούμε τον βίο μας. 

Μα καθώς είχα απομείνει έτσι συνοφρυωμένος και σκεπτικός, μια λάμψη ξαφνικά διαπέρασε τα μάτια μου. Εδώ είναι ακόμα αυτός ο λαός, αυτή η Ελλάδα. Μόλις την είχα συναντήσει και με δίδαξε τόσα πράγματα μέσα σε μισή ώρα! Πνέει τα λοίσθια αλλά υπάρχει ακόμα, χαμογέλασα. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε εμείς, τα θύματα μιας κατασκευασμένης κρίσης καπιταλισμού, είναι να ξαναβρούμε σύντομα τους τελευταίους εκπροσώπους της και να είμαστε δεκτικοί σ’ αυτά που θα μας δείξουν. Δεν είναι αργά για να το πράξουμε αυτό, είναι όμως η τελευταία μας ευκαιρία για να σωθούμε. Διότι, όταν σε λίγο καιρό αποδημήσουν κι οι τελευταίοι εκπρόσωποί του τσαγανού μας, τότε θα απομείνουμε πια ορφανοί. Θ’ απομείνουμε να παλεύουμε δίχως κανένα παρελθόν με τα νύχια των αρπακτικών της νέας τάξης. Τότε θα πάμε χαμένοι. Γρηγορείτε λοιπόν. 

Σάββατο 15 Φεβρουαρίου 2014

Κυριακή 16/2 στις 12.00, Φανταζόμαστε – Σχεδιάζουμε – Δημιουργούμε το Περιβόλι του Πάρκου Ναυαρίνου


 

Μαζευόμαστε λοιπόν αυτή την Κυριακή 16/2 στις 12:00 (μετά τις δουλειές στο Πάρκο), όσοι-ες έχουμε ήδη εκφράσει ενδιαφέρον για συμμετοχή μας στην ομάδα περιβολιού, αλλά και όποιος-α άλλος-η θέλει, ώστε να συζητήσουμε και να γνωριστούμε. Υπάρχουν ήδη κάποιες ιδέες για καλλιέργεια σπόρων παραδοσιακών ποικιλιών, για φυσική καλλιέργεια, για συλλογικότητες που ενδιαφέρονται να καλλιεργήσουν στο χώρο ή για ανθρώπους που θα ήθελαν να καλλιεργήσουν μαζί με φίλους τους. Όποια άλλη ιδέα ή σκέψη έχετε, φέρτε την μαζί με καλή διάθεση.
Στο τέλος της συνάντησης, φίλοι από την τράπεζα σπόρων Δρυάδες θα μας προσφέρουν φυντάνια από σπόρους παραδοσιακών ποικιλιών!

Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2014

Πρώτη επιτυχημένη αναβολή πλειστηριασμού στο Μεσολόγγι


πηγή: Ηλεκτρονική εφημερίδα Αιχμή

Επιτυχής ήταν η κίνηση αλληλεγγύης με σκοπό την αναβολή πλειστηριασμού ακινήτου συμπολίτη μας, την Τετάρτη το απόγευμα, έξω από το Πρωτοδικείο Μεσολογγίου.

Ήταν η πρώτη προσπάθεια που έγινε στην πόλη και η ανταπόκριση του κόσμου ήταν ενθαρρυντική, ωστόσο όχι μαζική, κάτι που θα χρειαστεί για τις επόμενες φορές. Σημαντική, όμως, ήταν η παρουσία ανθρώπων από τις αντίστοιχες ομάδες Αγρινίου και Ναυπάκτου. Το παρών και την στήριξή τους έδωσαν και η βουλευτής Αιτ/νίας Μ.Τριανταφύλλου και ο υποψήφιος δήμαρχος Μεσολογγίου Π. Παπαδόπουλος.

Οι «Πολίτες σε Κίνηση Ενάντια στους Πλειστηριασμούς» δηλώνουν ευχαριστημένοι από την προσωρινή έκβαση της υπόθεσης. Όπως αναφέρουν, ο δανειολήπτης, που έχει πληγεί από την οικονομική κρίση και αδυνατεί να ανταπεξέλθει, κερδίζει μια παράταση, περίπου 3 μηνών, κατά την διάρκεια της οποίας ευελπιστούν ότι οι πολιτικές συνθήκες θα έχουν αλλάξει προς το καλύτερο. Επίσης, το κέρδος του χρόνου γεννά νέες δυνατότητες νομικής άμυνας που ενδεχομένως σήμερα δεν υπάρχουν. Το κεντρικό αίτημά τους είναι ότι την κρίση πρέπει να την πληρώσουν αυτοί που την δημιούργησαν και ότι οι συνέπειές της δεν πρέπει να πέσουν στις πλάτες των θυμάτων της.

Στο επόμενο διάστημα οι κινήσεις αυτές των πολιτών θα οργανωθούν ακόμα καλύτερα ώστε να υπάρχει καλύτερη και πιο άμεση ενημέρωση.

ΕΙΡΗΝΗ ΚΑΡΑΝΙΚΟΛΑ

Τα κόκκινα δάνεια μετατράπηκαν σε κεφάλαια δυστυχίας

 
Για ένα ξεροκόμματο πούλησαν από τις αρχές του χρόνου οι τράπεζες σε ξένες εταιρείες τις επονομαζόμενες “distress fund” τα προβληματικά δάνεια χιλιάδων Ελλήνων δανειοληπτών, λόγω της λήξης για προστασία από πλειστηριασμούς της πρώτης κατοικίας έως και 180.000 ευρώ!!! Οι τράπεζες πούλησαν χαρτοφυλάκια δανείων πάσης φύσεως, δηλαδή στεγαστικά, καταναλωτικά, επιχειρηματικά, ακόμα και ναυτιλιακά…. Οι προσφορές που δόθηκαν για τα δάνεια αυτά από τις ξένες εταιρείες ξεκίνησαν από το 5% της αξίας τους σε ότι αφορά τα καταναλωτικά που δεν εξοφλούνται και έφθασαν έως το 45 με 50% για τα δάνεια με υποθήκη τα οποία είναι ενήμερα.

Ωστόσο μαζί με τα ξερά δάνεια κάηκαν και αρκετά χλωρά δάνεια… 
Ζωντανό παράδειγμα είναι αυτό όπου δανειολήπτης, ο οποίος πλήρωνε κανονικά τις υποχρεώσεις αλλά η τράπεζα δεν ενδιαφέρθηκε καθόλου- έμεινε εμβρόντητος όταν έλαβε από την τράπεζα mail το οποίο ανέφερε ότι «από τις 17 Φεβρουαρίου 2014 η διαχείριση του συγκεκριμένου χαρτοφυλακίου θα γίνεται από την Credit M, Ανώνυμη Εταιρεία Παροχής Πιστώσεων». Μάλιστα στα... «ψιλά γράμματα» έγραφε ότι «το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο έχει μεταβιβαστεί στην εταιρεία ειδικού σκοπού Polis Finance Limited με έδρα στο Δουβλίνο Ιρλανδίας και διαχειριστής των σχετικών απαιτήσεων είναι η Credit M A.E.Παροχής Πιστώσεων».

Η απάντηση της Τράπεζας όταν της ζητήθηκαν εξηγήσεις αρκέστηκε να απαντήσει ότι αυτή ήταν επιχειρηματική της πολιτική!!!

Θυμίζουμε ότι οι εταιρείες αυτές ειδικεύονται στην αναζήτηση και αγορά περιουσιακών στοιχείων και απαιτήσεων (δάνεια) από ιδιώτες και επιχειρήσεις που βρίσκονται υπό πίεση και αναγκάζονται, έτσι, να ξεπουλήσουν σε χαμηλότερη τιμή. Δεν είναι τυχαίο ότι η ονομασία τους είναι «distress funds» που σε κυριολεκτική μετάφραση σημαίνει «επενδυτικά κεφάλαια δυστυχίας».

στο χτύπο του χάους στο σφυγμό του κενού (αναδημοσίευση)


Ο κόσμος αργά· τα πράγματα αφιμένα στο πάει τους· να δημιουργούνται οι ορίζοντες· να γεννιέται ο χρόνος· οι τόποι, οι εποχές να πηγαίνουνε. Ξέρετε πώς περπατάνε στη γη; να, πηγαίνουν· τίποτ' άλλο πηγαίνουν σε προϋπαντάνε τα όρια σε ακολουθάνε οι δρόμοι κι' οι πολιτείες - οι πολιτείες - σου τραγουδάνε βαθειά. Έχει ένα χτύπο το χάος· έχει ένα σφυγμό το κενό· και μόνο οι ώρες σωπαίνουν· και μόνο οι καιροί δε μιλούν. Η αιωνιότη σε κυτάζει και σκέφτεται· τα πλάτη, οι απόστασες, είναι αφιερωμένα στο βάδη σου· αναθυμιάζει μ' ευλάβεια κάτ' απ' το βήμα σου η γη. 

Έτσι πάνε· όλα ίσα και ντρέτα· άκρη άκρη στις σιδερο-τροχιές, στα ποτάμια, άκρη - άκρη στους ωραίους γυλούς· πάνω δημοσά κι' όλο κάμπο· δεν ανεβοκατεβαίνουν οι δρόμοι, δεν παν οι στράτες λοξά· για σένα δεξά ή ζερβά να διαβαίνουν τα όρη, να εξελίσονται οι θάλασσες· ή καμπύλη, ή ευθεία, κι' ο κόσμος αργά· η αιωνιότη πιστώνει. Η φυγό-κεντρη δύναμη ας είναι ένα παραμύθι των κύκλων, και μόνο μια γραμμή κατακόρυφη νάσαι συ στις στροφές· έτσι· όπως πάνε οι δρόμοι μονάχοι τους, όπως στέκουν τα βράχια. 

από το Θείο Τραγί του Σκαρίμπα
(μονοτονισμένο) 

Σάββατο 8 Φεβρουαρίου 2014

Ένα χαμόγελο γεμάτο φως του Tάσου, νικάει τον μεσαιωνικό σκοταδισμό (αναδημοσίευση)


 από omnia tv
Γράφει η Sylvia ....

Το φως αντιμέτωπο με τον σκοταδισμό, η παιδεία, η ελευθερία της σκέψης και του νου, αντιμέτωπη με τον μεσαίωνα.
Μικροαστικά σκουλήκια, καλοί νοικοκυραίοι και ευυπόληπτοι πολίτες με γραβάτες και σακάκια, κυράτσες στην πένα, εκπρόσωποι του «έντιμου» βίου, της έντιμης σαπίλας. 

Αντιμέτωποι με ενα φωτεινό χαμόγελο, αντιμέτωποι με ένα φωτεινό βλέμμα....

Ειρωνικά γέλια, στραβά χαμόγελα. Ενα κουρελόχαρτο μπροστά στα γλειώδη πρόσωπα τους, ψιθύρισμα και ξεπουλημένες αποφάσεις, ένα νεύμα, μια γκριμάτσα και έτσι για την πλάκα ανεβοκατεβαίνουν τα χρόνια, που ορίζουν την ποινή του Τάσου.

Στην αιθουσα του δικαστηρίου σήμερα αλλά και σε όλη την διάρκεια της δίκης τόσο καιρό, η προσπάθεια ήταν το σκοτάδι να πνίξει το φως. Να πνίξει την ελευθερία του μυαλού, την αξιοπρέπεια, την ουσιαστική παιδεία, που σε κάνει άνθρωπο, που σου προσφέρει μια σκέψη και στάση ζωής, που τα ερπετά που σέρνονται για να πάρουν μια θέση αστικής εξουσίας, ποτέ δεν θα καταλάβουν.

Ειρωνίες και ξυνισμένα μούτρα, σαν βγαλμένα από εικόνες του μεσαίωνα, που έριχναν στην φωτιά όσους άγγιζαν την αλήθεια και την ελευθερία, γελάκια και στριμάδα για τα βιβλία του Τάσου, για τα κείμενά του. Μα πώς τα ερπετά, πώς τα γεμάτα άχυρο μυαλά να μπορέσουν να νιώσουν, να κατανοήσουν τα όσα γράφει; Και εκείνος εκεί με ένα αγέρωχο βλέμμα και στο τέλος με ένα χαμόγελο που φώτισε όλη την αίθουσα και έπνιξε τον σκοταδισμό τους.

Η εισαγγελέας πρότεινε να μην αναγνωριστεί ο πρότερος έντιμος βίος, ως ελαφρυντικό στην ποινή του Τάσου, γιατί όπως χαρακτηριστικά είπε δεν είχε έντιμο βίο. Γιατί; Γιατί δεν ήταν δημόσιος υπάλληλος, γιατί δεν είχε σταθερή εργασία, γιατί δεν δούλευε 9 με 5, γιατί δεν ήταν χαφιές, γιατί δεν κοίταζε την πάρτη του, γιατί τόλμησε να πει σε τι πιστεύει, γιατί δεν φορούσε ας πούμε, στολή αστυνομικού, που δεν πειράζει κι αν φυλάει τσίλιες για να πουλάνε οι μεγαλέμποροι ναρκωτικά, δεν πειράζει αν δολοφονεί εν ψυχρώ 15χρονα, πριν από αυτό είχε έντιμο βίο ο Χ αστυνομικός, γιατί φορούσε κλουβί.

Ακριβώς αυτό γιατί φορούσε κλουβί, και όσους φοράνε κλουβιά δεν τους φοβούνται Τάσο, δεν υπάρχει λόγος να τους φυλακίσουν, είναι ένα με την δική τους σαπίλα, είναι η επιβεβαίωση της θλιβερής τους ύπαρξης και η ασφάλεια της μίζερης ζωούλας τους και της θεσούλας τους. Το ελεύθερο πνεύμα τρομάζει, χαλάει την πιάτσα τους, αιώνες τα ανθρωπούδια αυτό φοβούνται, αυτό προσπαθούν να φυλακίσουν. Μα δεν φυλακίζεται και κείνο το χαμόγελο σου στο τέλος της δίκης θα μας στοιχειώσει όλους, εκείνο το βλέμμα σαν να ξερες, σα να περίμενες ότι η συγκεκριμένη έδρα, μετά από τόσο απροκάλυπτη προκατάληψη που έδειξε στην διαρκεια της δίκης, δεν υπάρχει περίπτωση να φτάσει όπως είχες πει ο ίδιος στην ιδανική έκφανση της δικαιοσύνης....

Τίποτα δεν έχει τελειώσει, τίποτα, το φως δεν θα σταματήσει να πολεμάει τον σκοταδισμό τους... «όσες κι αν χτίζουν φυλακές κι αν ο κλοιός στενεύει, ο νους μας είναι αληταριό που όλο θα δραπετεύει...». Και το χαμόγελό σου σήμερα καρφί στις σάπιες ξεπουλημένες συνειδήσεις των δικαστικών και των αστυνομικών.

Το κλείσιμο αυτό του κειμένου ανήκει στον Τάσο, ανήκει σε ένα από τα υπέροχα ποιήματα που χει γράψει μέσα από το μπλογκ του http://astop.espivblogs.net/

"Μπετόν και σίδερο"
Η μυρωδιά του βουνού επιβάλλεται στο μπετό και το σίδερο
όταν βρέχει.
Η αναστάτωση που φέρνει η καταιγίδα δίνει ζωή στη φυλακή.
Ο αρχέγονος κίνδυνος την κάνει καταφύγιο.
Άλλες φορές η θλίψη παίζει άρπα με το θώρακά μου
σουβλίζει τους δακρυγόνους αδένες μου.
Τα 32 βήματα του προαυλισμού δεν χωράνε στη σκέψη μου.
Δεν χωράω στο προαύλιο. Δεν χωράω στη φυλακή.
Μια μάντρα ανθρώπων. Μάντρα παροπλισμένων παραβατών.
Και απ’ την άλλη:
Το ιερό δικαίωμα στην εργασία.
Του εργάτη να χτίζει μια φυλακή.
Του ηλεκτρολόγου να τοποθετεί συστήματα ασφαλείας.
Του αρχιτέκτονα να τη σχεδιάζει.
Του ανθρωποφύλακα.
Γαμώ τον πολιτισμό του Κεφαλαίου.
Μπετόν και σίδερο.
Οι κρατούμενοι σκληροί σαν το μπετόν και σαν το σίδερο.
Όχι σαν το διαμάντι.
Μακάριοι.
Μακάριοι όσοι φυλακίστηκαν. Κανείς δεν μπορεί να τους συλλάβει.
Μακάριοι όσοι τελεσιδίκησαν. Κανείς δεν μπορεί να τους καταδικάσει." 
"10/11/2012

Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2014

Η Εταίρα Αχλαδιά (αναδημοσίευση)


του Χάρη Ναξάκη

Pirus Communus είναι η επιστημονική ονομασία της αχλαδιάς της κοινής, της αχλαδιάς της αλληλεγγύης. Στην άκρη των χωραφιών, κατά μήκος των γαϊδουρόδρομων, πριν από την έλευση του πολιτισμού του αυτοκινήτου, σε όλη τη Μεσόγειο, από την Κρήτη ώς την Πελοπόννησο και από την Τυνησία ώς τον Λίβανο, οι μικροϊδιοκτήτες αγρότες φύτευαν την κοινοκτημοσύνη. Μια αχλαδιά που όλοι οι περαστικοί ασελγούσαν πάνω της απολαμβάνοντας τους καρπούς της. Η αλληλεγγύη στην πράξη. Κάθε αγρότης στην άκρη του δρόμου και εντός της ιδιοκτησίας του καλλιεργούσε ένα δέντρο που τους καρπούς του δεν τους προόριζε για τον ίδιο και την οικογένειά του, αλλά για τους άλλους, τους περαστικούς και οδοιπόρους. Ήταν σαν μέσα στον ιδιωτικό χώρο να δημιουργείται οικειοθελώς ένας χώρος κοινός, μια αλτρουιστική όαση.

Το φύτεμα κατά μήκος του δρόμου, για κοινή χρήση, δεν είναι απλά ένας πολιτισμός του δώρου, τον οποίο συναντάμε στις κυνηγετικές-τροφοσυλλεκτικές κοινωνίες και βασίζεται στην ανταπόδοση –σου δίνω και έχεις την υποχρέωση να μου δώσεις– που θα μπορούσαμε να τον χαρακτηρίσουμε ως ιδιοτελή αλτρουισμό. Πρόκειται για έναν αυθεντικό αλτρουισμό, γιατί βέβαια κανείς ιδιοκτήτης της κοινής αχλαδιάς δεν παρακολουθεί ποιος περαστικός κόβει τους καρπούς της για να του ζητήσει αντάλλαγμα. Το μόνο αντάλλαγμα ίσως είναι η ηθική υποχρέωση όλων να φυτεύουν εταίρες αχλαδιές στην άκρη των χωραφιών τους. 

Κι αν ένας αμετανόητος εγωιστής αγρότης αρνούνταν να φυτέψει μια κοινή αχλαδιά, τότε το συναίσθημα, η ντροπή από τα υποτιμητικά σχόλια των άλλων θα τον έκανε να συμπεριφερθεί αλτρουιστικά και όχι η λογική που θα τον οδηγούσε στο ιδιοτελές συμφέρον. Τα υποτιμητικά σχόλια της κοινότητας λειτουργούν ως μηχανισμός «καταστολής» της ιδιοτέλειας, που αποτελεί μια συνεχή απειλή. Χωρίς την ύπαρξη δικαστών και πειθαρχικών διατάξεων για να αποκατασταθεί η συνεργασία, το πνεύμα αλληλεγγύης και αμοιβαιότητας που διαταράσσει ο εγωιστής γεωργός, αρκεί οι γυναίκες και τα παιδιά να γελούν όταν τον αντικρίζουν, οι άντρες να τον αγνοούν και στο καφενείο να μην παίζει κανείς χαρτιά μαζί του. Αυτές οι κοινωνικές συμβάσεις είναι αρκετές πολλές φορές για να αποθαρρύνουν κάθε επίδοξο ατομικιστή.

Το να αναιρείς οικειοθελώς την ιδιοτέλεια είναι ύψιστο αγαθό, γιατί είναι μια μαχαιριά στο κορμί μιας επιστήμης που είναι ο ορισμός της ιδιοτέλειας, του ωφελιμισμού, της οικονομικής επιστήμης. Ο εκ των ιδρυτών της, Ανταμ Σμιθ, σε μια διάσημη ρήση του θα πει «δεν προσδοκούμε πως θα γευματίσουμε χάρη στην καλοσύνη του φούρναρη, του χασάπη και του ζυθοποιού, αλλά χάρη στο γεγονός πως νοιάζονται για το προσωπικό τους συμφέρον. Δεν απευθυνόμαστε στην ανθρωπιά τους, αλλά στη φιλαυτία τους και δεν τους μιλάμε ποτέ για τις δικές μας ανάγκες, αλλά για τα δικά τους οφέλη». Σύμφωνα με τον Ανταμ Σμιθ και τους νεοφιλελεύθερους (και όχι μόνο) επιγόνους του, η καλοσύνη είναι αποτέλεσμα της επιδίωξης του προσωπικού συμφέροντος, οι άνθρωποι είναι τίμιοι μόνο όταν η τιμιότητά τους φέρνει κέρδος, τα άτομα ενδιαφέρονται για το κοινό καλό όταν στηρίζονται στην ιδιοτέλεια και τον εγωισμό τους και όχι όταν απαλλάσσονται απ’ αυτόν.

Αν όμως οι άνθρωποι, όπως θεωρεί η κλασική οικονομική σκέψη, είναι μόνο ιδιοτελείς και αμετανόητοι εγωιστές, γιατί να φυτεύουν κοινές αχλαδιές; Αν βέβαια, από την άλλη πλευρά, είναι μόνο αλτρουιστές και ανιδιοτελείς, γιατί να απαιτούνται μηχανισμοί κοινωνικού ελέγχου, περιορισμού και «καταστολής» της ιδιοτέλειας, όπως αυτοί που αναφέραμε προηγουμένως; Στασιαστές ατομικιστές πάντα υπάρχουν, όχι μόνο γιατί, όπως αφελώς (;) υποστηρίζεται, είναι δημιούργημα των κοινωνικών δομών και σχέσεων εξουσίας, αλλά γιατί είναι στοιχείο της ανθρώπινης φύσης.

Τα τελευταία 30 χρόνια όλο και λιγότερες εταίρες αχλαδιές φυτεύονται στον μεσογειακό νότο, ένδειξη της κυριαρχίας ενός ανθρωπολογικού προτύπου κτητικού, ανταγωνιστικού και ιδιοτελούς ως αποτέλεσμα της λογικής της οικονομικής προτεραιότητας έναντι των άλλων ανθρώπινων αξιών, της κυριαρχίας του εμπορεύματος και της αγοράς, αλλά και της υποχώρησης των μηχανισμών ελέγχου των στασιαστών ατομικιστών που καταστρέφουν το συλλογικό πνεύμα.

Η αλληλεγγύη δεν είναι αναγκαία για να διατηρήσουμε ένα πρότυπο ζωής όπου καταναλώνω άρα υπάρχω, αλλά για να οικοδομήσουμε μια κοινωνία λιτής αφθονίας. Μια τέτοια προοπτική δεν επιβάλλεται από τα πάνω και δεν αποτελεί απλά μια μεταβολή στους κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς δύναμης. Όταν από την οργάνωση της κοινωνίας τους τελευταίους δυο αιώνες στη Δύση και στην Ελλάδα απουσιάζουν οι αλληλέγγυες δομές και κυριαρχεί το εμπόρευμα, τότε το πλεόνασμα αλληλεγγύης που εμφανίζεται σήμερα είναι είτε φιλανθρωπία είτε προσπάθεια να ξαποστάσουμε για να τραβήξουμε ξανά μπροστά τον δρόμο μιας ζωής για κατανάλωση.

Ο Χάρης Ναξάκης είναι καθηγητής ΤΕΙ Ηπείρου, συγγραφέας

Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου 2014

Σεμινάρια Σαπωνοποίησης στον Βοτανικό Κήπο Πετρούπολης


 Σεμινάρια Σαπωνοποίησης Κυριακή 9 & 16 Φεβρ – 5:00μμ
 
Έχετε μαζέψει χρησιμοποιημένα τηγανόλαδα;
Είστε ελαιοπαραγωγός και δεν πουλάτε το λάδι σας λόγω κρίσης;
Σας βγάζει το λάδι η πεθερά σας;Μην το αφήνετε να πάει χαμένο !
Δύο συνεχόμενες Κυριακές του Φλεβάρη 9 και 16 θα διεξαχθεί στο Βοτανικό Κήπο της Πετρούπολης σεμινάριο σαπωνοποιίας.

Μάθετε πως μπορείτε να παρασκευάζετε υγρό ή στερεό σαπούνι από το λάδι που χρησιμοποιούμε στο τηγάνι.

-Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 5:00μμ
Σεμινάριο παρασκευής στερεού σαπουνιού

-Κυριακή 16 Φεβρουαρίου 5:00μμ
Σεμινάριο παρασκευής υγρού σαπουνιού

Σας περιμένουμε όλους εκεί με το λάδι σας ή χωρίς. 

Ο Ελεύθερος Κοινωνικός Χώρος Βοτανικός Κήπος βρίσκεται στην Πετρούπολη στην πλατεία του Αγίου Δημητρίου λίγα μέτρα μακριά από την κεντρική πλατεία της Πετρούπολης (στρογγυλή) και έρχεστε με τα ακόλουθα λεωφορεία: 700 από σταθμό Αγ. Αντωνίου και Α11, Β11 από σταθμό Αττική (στάση “Παλαιό Τέρμα”) 

https://maps.google.com/maps/ms?msid=204839147190608214781.0004936fa07d7ea211609&msa=0&ll=38.044103%2C23.685708&spn=0.020346%2C0.045447.
Για οποιαδήποτε πληροφορία χρειαστείτε παρακαλώ επικοινωνήστε με το Βοτανικό Κήπο Πετρούπολης στο email votanikoskipos@gmail.com.

Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2014

Χανιά: τριήμερο "Ένας άλλος κόσμος είναι εδώ"



Το τριήμερο " Ένας άλλος κόσμος είναι εδώ", θα πραγματοποιηθεί στα Χανιά, στο χώρο του Κοινωνικού Στεκιού- Στεκιού Μεταναστών, Χ"Μιχάλη Νταλιάνη 5, από την Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου έως και την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου.

Το Καραβάνι θα βρίσκεται εκεί, και θα σας παρουσιάσει όλες τις συζητήσεις.

Ακολουθεί το κείμενο-κάλεσμα του τριημέρου καθώς και το πρόγραμμα:

Ένας άλλος κόσμος είναι εδώ: κοινωνικά & αλληλέγγυα κινήματα

Το τριήμερο Ένας άλλος κόσμος είναι εδώ: κοινωνικά & αλληλέγγυα κινήματα που οργανώνεται από το Κοινωνικό Στέκι-Στέκι Μεταναστών έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά εκδηλώσεων για αυτόν τον κόσμο που θέλουμε του στεκιού αλλά και άλλων φορέων και συλλογικοτήτων. Ενδεικτικά σημειώνουμε τη συζήτηση για τα κοινωνικά και αλληλέγγυα κινήματα της Κρήτης στο 7ο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ, τον κύκλο εκδηλώσεων της προηγούμενης χρονιάς στο στέκι με τη συμμετοχή συνελεύσεων γειτονιών, κοινωνικού ιατρείου Ρεθύμνου, το κοινωνικό φαρμακείο Χανίων, η συλλογικότητα Terra Verde και ο συνεταιρισμός το Κιβώτιο, τις εκδηλώσεις από το Κιβώτιο καθώς και το 20ο Συνέδριο του τμήματος Κοινωνιολογίας στο Ρέθυμνο με θέμα: Κοινωνική οικονομία εναλλακτικές στρατηγικές.

Από την αρχή σε αυτές τις εκδηλώσεις συνυπήρχαν συλλογικότητες πολύ διαφορετικές μεταξύ τους: συνεταιριστικά εγχειρήματα που αναζητούν έναν άλλο τρόπο εργασίας, συλλογικότητες όπως τα κοινωνικά ιατρεία και η κοινωνική κουζίνα με προνοιακή δράση και συμμετοχή σε εθελοντική βάση, απόπειρες οργάνωσης σε τοπική βάση, όπως οι συνελεύσεις γειτονιών, εναλλακτικές απόπειρες διαχείρισης των αναγκών μας, όπως τα ανταλλακτικά δίκτυα. Παρά τις σημαντικότατες διαφορές και παρόλο που ο κινηματικός χαρακτήρας ορισμένων εγχειρημάτων δεν είναι πάντοτε σαφής, δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθεί πια ότι όλα αυτά τα εγχειρήματα αποτελούν δυνάμεις ανατροπής. Η δυναμική ανατροπής έγκειται όχι μόνο στο ότι συνδιαμορφώνουν το δίκτυο συλλογικοτήτων που αντιστέκεται και βγαίνει στο δρόμο αλλά ακόμα στο ότι τα κινήματα αυτά:
Διεκδικούν και πετυχαίνουν έναν πιο δίκαιο τρόπο κατανομής αγαθών και πρόσβασης σε υπηρεσίες.
Eπαναοικειοποιούνται το δημόσιο χώρο/λόγο, προτάσσουν τη συλλογικότητα, τόσο γιατί προφανώς είναι συλλογικότητες και όχι ατομικές επιχειρήσεις/πρωτοβουλίες, όσο και γιατί το να είναι ανοιχτά και να παρεμβαίνουν είναι αναπόσπαστο μέρος της λειτουργίας τους.

Στη δυναμική ανατροπής αυτών των εγχειρημάτων οφείλεται κυρίως η επιμονή μας να συναντιόμαστε και να κουβεντιάζουμε ξανά και ξανά. Επιπλέον, εύκολα διαπιστώνουμε ότι αυτά τα εγχειρήματα πολλαπλασιάζονται με ραγδαίους ρυθμούς. Συνεπώς, θεωρούμε απαραίτητο να ενημερωνόμαστε και να παρακολουθούμε αυτές τις εξελίξεις. Ειδικότερα, στη συγκεκριμένη εκδήλωση δεν θέλουμε να μείνουμε στην παρουσίαση κοινωνικών και αλληλέγγυων κινημάτων του τόπου μας, αλλά να αναζητήσουμε απαντήσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα και προβληματισμούς με στόχο την εμβάθυνση. Οι περισσότεροι από αυτούς τους προβληματισμούς δεν είναι καινούριοι, ωστόσο τώρα μπορούν να απαντηθούν με την εμπειρία που σε ορισμένες περιπτώσεις μετρά και χρόνια. Για την καλύτερη οργάνωση της συζήτησης επιλέξαμε να την μοιράσουμε σε τρεις μέρες:

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
1η μέρα: Αλληλέγγυα εγχειρήματα
•Υποκατάσταση δημόσιων δομών ή αυτοοργάνωση στη βάση των κοινωνικών αναγκών;
•Μαθαίνοντας την αλληλεγγύη
•Χρηματοδότηση εγχειρημάτων
•Πολιτικά προτάγματα

α)Το ερώτημα κατά πόσο εγχειρήματα που έχουν προνoιακή λειτουργία όπως κοινωνικά ιατρεία ή κοινωνικές κουζίνες αποτελούν δυνάμεις ανατροπής ή δρουν συμπληρωματικά σε ένα κράτος που έχει αποσυρθεί από τις υποχρεώσεις δεν είναι βέβαια καινούριο. Γίνεται όμως επιτακτικό όσο το κράτος που αφήνει στην τύχη τους νοσοκομεία ή ολόκληρες περιοχές χωρίς γιατρό, αναλαμβάνει να χρηματοδοτήσει, μέσω προγραμμάτων κοινωνικά ιατρεία. Ακόμα γίνεται επιτακτικό όσο μειώνονται οι δυνατότητες προσφοράς σε εργασία και σε χρήματα ενώ αυξάνονται οι ανάγκες.

β)Στα περισσότερα εθελοντικά εγχειρήματα συναντιούνται άνθρωποι που αντιλαμβάνονται την αλληλεγγύη ως το “πρώτο βήμα αντίστασης” και άνθρωποι, είτε δέκτες των παρεχόμενων υπηρεσιών, είτε με διάθεση να συνεισφέρουν σε ένα “καλό σκοπό” χωρίς ωστόσο να έχουν προβληματιστεί στο ζήτημα της αλληλεγγύης. Πως μπορούμε μέσα στις πολύ δύσκολες συνθήκες που επικρατούν σε αυτές τις περιπτώσεις να μάθουμε την αλληλεγγύη. Πως όλη αυτή η προσπάθεια, όλη αυτή η οργάνωση μπορεί να γίνει και τρόπος αντίστασης;

γ)Πως μπορεί να αξιοποιηθεί περαιτέρω η ¨κινηματική¨ εμπειρία και η τεχνογνωσία που έχει αποκτηθεί σε αυτούς τους χώρους στον εμπλουτισμό υπόλοιπων θυλάκων αντίστασης? (πχ συνδικαλιστικό κίνημα)

2η μέρα:Κολεκτιβιστικά εγχειρήματα
•Βιωσιμότητα,
•Αυτονομία,
•Πολιτικά προτάγματα.

α)Πως επιτυγχάνεται η αυτονομία τέτοιων εγχειρημάτων. Αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι από τη μια κοινωνικά εγχειρήματα βρίσκονται συχνά σε μια ημιπαράνομη κατάσταση, ή από την άλλη έχουν τη δυνατότητα να «πριμοδοτηθούν» από το κράτος. Ως προς την πρώτη περίπτωση, το ελληνικό κράτος από τη μια έχει δημιουργήσει (όχι μόνο τώρα) έναν απίστευτο κυκεώνα γραφειοκρατίας και δε διστάζει να χαρακτηρίσει από παράνομη ως τρομοκρατική όποια δραστηριότητα δεν του αρέσει. Τα παραδείγματα είναι πολλά, από το κάθε συνεταιριστικό εγχείρημα ως τα δίκτυα χωρίς μεσάζοντες . Ως προς τη δεύτερη περίπτωση ακούμε συνεχώς για επιχειρηματικά προγράμματα που ενισχύουν ακόμα και οικονομικά τέτοιου είδους επιχειρήσεις.
Πώς λοιπόν μέσα σε αυτές τις συνθήκες μπορούν τα συνεργατικά εγχειρήματα να διατηρήσουν την αυτονομία τους και ποιο είναι το θεσμικό πλαίσιο που διεκδικούμε;

β)Είναι η βιωσιμότητα αυτών των εγχειρημάτων βασικός στόχος ή κυριαρχούν τα πολιτικά προτάγματα; Κατά πόσο η ανάγκη για βιωσιμότητα καθορίζει τις επιλογές στον τρόπο εργασίας, στα προϊόντα και τις υπηρεσίες που παρέχονται;

γ)Ποιοι είναι οι στόχοι, πέρα από τη βιωσιμότητα, τέτοιων εγχειρημάτων και πως μπορούν να τους επικοινωνήσουν με κοινωνικούς χώρους και κινήματα που δεν έχουν κολεκτιβιστικό χαρακτήρα.

δ)Επικοινωνία με συνδικαλισμό, σωματεία άλλων εργασιακών χώρων .

3η μέρα:Αυτοοργανωμένοι χώροι και δίκτυα αυτοδιαχείρισης των αναγκών μας
•Άμεση δημοκρατία: Ζητούμενο; Κεκτημένο; Ουτοπία; Πρόβλημα;
•Στραβός είναι ο γιαλός ή εμείς στραβά αρμενίζουμε;
•Για την ανατροπή

Την τρίτη μέρα της εκδήλωσης συναντιούνται αυτοοργανωμένοι χώροι κινήματα αντίστασης και δίκτυα αυτοδιαχείρισης των αναγκών μας, συλλογικότητες που μετράνε αρκετά χρόνια ζωής και συλλογικότητες που προέκυψαν μέσα στην κρίση-λόγω κρίσης.

Τα ζητήματα που θέλουμε να θίξουμε εδώ είναι βέβαια διαχρονικά:
α)Ενώ η άμεση δημοκρατία είναι από τα βασικά χαρακτηριστικά των περισσότερων εγχειρημάτων, στην πράξη όχι πάντα επιτυγχάνεται, άλλες φορές στο όνομά της κρύβονται ιεραρχικές και εξουσιαστικές συμπεριφορές, ενώ άλλοτε φαντάζει ως εμπόδιο στην πολιτική πράξη. Λίγες είναι επίσης οι φορές όπου στους χώρους κατακτάται ένα επίπεδο ¨συνεχούς αυτοκριτικής¨ θα διαφύλαγε την αμεσοδημοκρατική λειτουργία.

β)Κατά πόσο αυτές οι πρωτοβουλίες είναι ανοιχτές στην κοινωνία; Επιτυχίες και αποτυχίες στην όσμωση των χώρων με ευρύτερα κοινωνικά κομμάτια. Η απότομη φτωχοποίηση και οι πολιτικές διεργασίας των τελευταίων χρόνων έφεραν σε επαφή αρκετές φορές τους προαναφερθέντες χώρους με μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας. Είναι ένα ζήτημα το κατά πόσο και με ποιους μηχανισμούς οι χώροι επηρεάστηκαν από αυτή την επαφή ή διατήρησαν αναλλοίωτο τον πυρήνα της πολιτικής τους ύπαρξης. Επίσης χωράει συζήτηση για το κατά πόσο οι χώροι αυτοί ανοίχθηκαν και οσμώθηκαν με την κοινωνία ή αν –με εξαίρεση λίγες στιγμές ¨κινηματικής έξαρσης¨- εξακολουθούν να παραμένουν στο περιθώριο του κοινωνικού γίγνεσθαι. Τρίτον, σε εποχές επιτάχυνσης των πολιτικών διαδικασιών και ριζικών κοινωνικών μετασχηματισμών, οι άνθρωποι που συμμετέχουμε σε τέτοιου είδους εγχειρήματα κατά πόσο τα αντιλαμβανόμαστε ως μεταβατικές λύσεις προς κάτι άλλο ή κατά πόσο ως μορφώματα συνυφασμένα με τον πυρήνα της ύπαρξής μας και των ουτοπιών που ονειρευόμαστε;

γ)Τέλος, όλα αυτά τα τόσο διαφορετικά μεταξύ τους κινήματα έχουν την ικανότητα να συντονιστούν μεταξύ τους και να αποτελέσουν τον κορμό της ανατροπής του σημερινού βάρβαρου καπιταλιστικού συστήματος ή εν τέλει συνιστούν οάσεις ασφάλειας και εκτόνωσης στη σημερινή βαρβαρότητα?

Κοινωνικό Στέκι-Στέκι Μεταναστών
Για οποιαδήποτε πληροφορία ή απορία:
697 6012391 Δημήτρης
697 6995727 Χρήστος
694 7805240 Δήμος
697 8949964 Αγγελική- 

Στα επόμενα links μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικά τόσο για τους φορείς που συμμετέχουν όσο και παλαιότερη αρθογραφία σχετική με τα θέματα του τριημέρου. Τα κείμενα είναι από το περιοδικό το Καραβάνι 

Ένας άλλος κόσμος είναι εδώ, τριήμερο, από το Κοινωνικό Στέκι-Στέκι Μεταναστών

Η συμβολή της αλληλέγγυας οικονομίας στη δημιουργία του νέου ανθρωπολογικού τύπου || του Γ. Μπίλλα και Γ. Κολέμπα 

Συνελεύσεις Γειτονιών, Αυτοοργάνωση σε εφαρμογή. Βίντεο απο την εκδήλωση στο ΤΕΕ.

Κοινωνικά Κινήματα: Ένας άλλος κόσμος είναι εδώ || Κοινωνικό Φαρμακείο Χανίων, Κοινωνικό Ιατρείο Ρεθύμνου 

Δίκτυο Αλληλεγγύης Ρεθύμνου-Χωρίς Μεσάζοντες: υπερασπιζόμενοι τη διατροφή μας και τον τρόπο παραγωγής και διάθεσής της 

Η σημασία της ΒΙΟΜΕ || του Πέτρου Λινάρδου- Ρυλμόν

Λίστα Κοινωνικών Αντιστάσεων || Ηλιόσποροι 2013

Ένας άλλος κόσμος είναι δω και δεν είναι καπιταλιστικός || του Γιωργου Καλλη

Ο θάνατος του καπιταλισμού και το αντιπαράδειγμα της συνεταιριστικής οικονομίας. || του Richard Wolff 

Στην πρίζα || Κοινωνικός Συνεταιρισμός για την Τεχνολογία http://www.tokaravani.gr/2013/10/stin-priza-kinonikos-sineterismos-gia-tin-technologia/#sthash.jm8btGXE.dpuf

Το παγκάκι Καφενείον / κολεκτίβα εργασίας